เป็นอุปกรณ์ที่ใช้รองรับสายไฟ ทำหน้าที่เป็นฉนวนและป้องกันมิให้กระแสไฟฟ้ารั่วลงดินหรือลัดวงจรลงดิน เพราะถ้าปริมาณกระแส ที่รั่วไหลมีจำนวนมาก อุปกรณ์ป้องกันที่ติดตั้งก็จะตัดวงจรออก ทำให้การจ่ายไฟหยุดชะงัก
ดังนั้นลูกถ้วยจึงมีความสำคัญตราบใดที่ยังมีการจ่ายพลังงานไฟฟ้าไปตามสายเหนือดิน (Over head line) ทั้งสายส่งแรงสูง (Transmission line) และสายระบบจำหน่าย (Distribution line)
การผลิตลูกถ้วยไฟฟ้า (Electrical insulator) จะหมดความสำคัญลงก็ต่อเมื่อมีการเดินสายไฟลงไปใต้ดินเท่านั้น ในประเทศเรายังมีพื้นที่ๆยังไม่มีไฟฟ้าใช้อยู่อีกมากมายดังนั้นตราบใดที่เรายังต้องขยายหมู่บ้าน ส่งความเจริญไปยังดินแดนที่ห่างไกลเราก็ยังคงต้องการใช้งานลูกถ้วยไฟฟ้าอยู่ วัสดุที่นำมาทำลูกถ้วยไฟฟ้า (Electrical insulator) นั้นมีทั้งเซรามิก แก้ว โพลิเมอร์ แต่ที่มีความนิยมมากที่สุดในการใช้งานคือ ลูกถ้วยไฟฟ้าเซรามิกเนื้อ Porcelain
ลูกถ้วยที่ใช้งานในปัจจุบันมีหลายชนิด ได้แก่
1. ลูกถ้วยก้านตรง (Pin insulators)
ลูกถ้วยชนิดนี้ใช้ทำเป็น Support สาย Overhead
lines. ที่มีใช้ในปัจจุบันส่วนใหญ่จะเป็นพิกัด 22 และ 33 KV ตามมาตรฐาน NEMA ของสหรัฐอเมริกา
เนื่องจากเหมาะสมกับ สภาพภูมิอากาศในบ้านเรา
ลูกถ้วยถูกออกแบบให้รับน้ำหนักและมีค่า Mechanical strength สูงเพียงพอที่จะรับน้ำหนักของช่วงสายเมื่อเกิดฝนตก
และลมพัดแรงที่อาจเกิดขึ้นได้ในบ้านเรา ลูกถ้วยที่ใช้กับแรงดันสูงจะต้องเคลือบสารกึ่งตัวนำ
(Semiconductor) ไว้ที่บริเวณรองรับสายไฟ
ที่อยู่ด้านบนของลูกถ้วย
เพื่อป้องกันมิให้เกิดคลื่นวิทยุไปรบกวนระบบสื่อสารที่อยู่ใกล้เคียง
2. ลูกถ้วยแขวน (Suspension insulators)
เป็นลูกถ้วยแบบ
uspension
type โดยด้านบนและล่างของจานลูกถ้วยจะมีข้อต่อห่วงโลหะสำหรับเกี่ยวยึดกันเป็นชั้นๆ
สายตัวนำจะถูกยึดไว้ด้วย suspension clamp ลูกถ้วยแขวนสามารถใช้กับเสาต้น
dead end เพื่อรับสายไฟที่มีแรงดึงสูง จำนวนชั้นของลูกถ้วย
ขึ้นอยู่กับระดับแรงดันไฟฟ้า ยิ่งแรงดันไฟฟ้าสูงจำนวนชั้นก็ยิ่งมาก
กรณีที่ลูกถ้วยชำรุดสามารถถอดเปลี่ยนเฉพาะตัวที่ชำรุดได้ นิยมใช้มากในระบบแรงสูง
เมื่อเราเลือกใช้ลูกถ้วยแขวนเป็น Support แทนลูกถ้วยแบบ Pin
นั้น ลูกแบบแขวนมีข้อได้เปรียบคือ
ราคาติดตั้งลูกถ้วยแรกเริ่มถูกกว่าแบบ
Pin
type ที่มีขนาดทนแรงดันเท่ากันและเมื่อลูกถ้วยเกิดเสียหาย
ค่าแรงในการเปลี่ยนลูกถ้วยถูกกว่าเนื่องจากลูกถ้วยแบบแขวนสามารถเปลี่ยนเฉพาะลูกถ้วยที่เสียหายได้ไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนใหม่ทั้งหมด
การที่ลูกถ้วยแบบแขวน
Suspension
type มีความยืดหยุ่นได้นั้นทำให้ลดค่า Mechanical stress และแรงดึงจากสายใน Span ข้างเคียง
ลูกถ้วยแบบแขวน (Suspension
type) สามารถใช้ตามขนาดของแรงดันไฟฟ้าโดยขึ้นอยู่กับจำนวนของลูกถ้วยเมื่อเราเปลี่ยนระดับแรงดันไฟฟ้าของระบบให้สูงขึ้นเรายังสามารถนำลูกถ้วยเดิมมาใช้ต่ออนุกรมกันเพิ่มขึ้นได้โดยง่าย
3. ลูกถ้วยฟอกไทพ์ (Fog type insulators)
4. ลูกถ้วยโพสท์ไทพ์ (Post type insulators)
5. ลูกถ้วยสำหรับสายยึดโยง (Strain insulators)
6. ลูกถ้วยลูกรอก (Spool
insulators)
7. ตัวแยกสายไฟฟ้า (Cable spacer)
ความคิดเห็น